Autor: Paweł Muzyczyszyn

Zachowania nieetyczne w firmie? Trudno definiowalny obszar, z bardzo wymiernymi efektami dla firmy, działu, zespołu i handlowca. Badania pokazują, że to nie incydenty, bo większość z nas spotkała się z tego rodzaju zachowaniami lub nawet bezpośrednio ich doświadczyła. A świat sprzedaży to przede wszystkim tempo pracy i relacje, więc te granice bardzo szybko się zacierają. Kiedy więc mamy do czynienia z tego rodzaju zachowaniami i jak sobie z nimi radzić, aby nasza codzienna praca nie straciła sensu? Oto przegląd zjawisk i zachowań z życia zespołu handlowego.

W momencie zakończenia rekrutacji, w wyniku której stałeś się handlowcem „na pokładzie organizacji X”, rozpoczynasz swoją przygodę handlową, gdzie o Twojej skuteczności zdecyduje przynajmniej kilka elementów. To m.in. wiedza, umiejętności, sytuacja rynkowa, a także to, jaki wizerunek wśród klientów będziesz każdego dnia kreować. A wspomniany wizerunek to pojęcie nad wyraz chłonne i mieści w sobie Twoje działania zarówno u klientów, jak i poza nimi. Dobrze jest więc zwrócić na kilka z nich większą uwagę i zadbać o nie, wiedząc, że przysłowie „jak cię widzą, tak cię piszą” jest ponadczasowo aktualne.

Codzienny świat handlowca to spotkania, prezentacje, negocjacje, domykanie sprzedaży, dosprzedaż. A w tym wszystkim relacja klient – handlowiec. Czasami bardzo przyjazna, czasami czysto biznesowa, a jeszcze innym razem relacyjna, gdzie od pierwszego kontaktu jest tzw. chemia. Bywa jednak i tak, że spotykamy na swojej sprzedażowej drodze klienta specyficznego, z którym niby handlujemy, ale coś jednak jest w tym kontakcie innego, trudno definiowalnego. Bo z jednej strony jest bardzo miło, ale kończąc spotkanie wychodzisz z poczuciem wyczerpania, przegranej, wykorzystania. Ten dysonans poznawczy jest tak duży, że zaczynasz prowadzić wewnętrzną walkę między pojechaniem do tego klienta kolejny raz („bo przecież kupuje”) a tym, że „coś podpowiada” Ci, żeby sobie odpuścić współpracę. Na pewno jest coś nie tak. I często za tym wszystkim stoją tzw. toksyczni klienci, którzy są mistrzami emocjonalnego osłabiania Twojego sprzedażowego potencjału. Jak ich zauważyć? Jak z nimi pracować? I czy w ogóle to robić?

Gdy odwiedzasz firmę czy sklep, spotykasz na swojej drodze różne osoby tam pracujące. Do firmy wpuszcza Cię portier, wita Cię recepcjonistka, idąc korytarzami firmy mijasz osoby z personelu sprzątającego, magazynierów, logistyków, handlowców, pracowników administracyjnych. Z częścią z nich wymieniasz znaki rozpoznania w postaci powitania, uśmiechu, krótkiej rozmowy. I wszystkie te elementy układają się w całość, tworząc część kultury tej organizacji – Ci wszyscy ludzie sprzedają w imieniu firmy, w której pracują. Świadomie lub nieświadomie. Bo część z nich może być antysprzedawcami, których nieodpowiednie zachowanie może rzutować na Twoją perspektywę jako klienta. A czy Ty się zastanawiałeś, jak to wygląda u Ciebie w firmie?

Jest wspaniały lutowy poranek. Handlowiec wchodzi na spotkanie do swojego klienta. Znają się. Przecież co jakiś czas robi on u handlowca zamówienie. Po wstępnej rozmowie o pogodzie, handlowiec bada potrzeby i oczekiwania swojego klienta, prezentuje swoje rozwiązania i propozycje, po czym klient informuje go, że „musi się zastanowić i jeszcze skonsultować to ze wspólnikiem”.

Kończy się rok 2022. Tym samym w świecie sprzedaży zaczynamy myśleć coraz mocniej o wyzwaniach kolejnego roku. A jak nam pokazały ostatnie lata, jedyną stałą jest to, że wszystko się zmienia.

Prowadzisz zespół sprzedażowy, osiągasz wyniki, zdobywacie nowych klientów, rok do roku jesteście silniejsi. Pojawia się jednak zasadnicze pytanie – czy jesteście skuteczni na miarę swoich możliwości? I jak to ocenić? Mierników jest wiele. Jednak tylko niektóre pokazują faktyczny stan siły zespołu.

Globalizacja, rewolucja technologiczna, pandemia, wojna – te procesy dzieją się na naszych oczach. W czasie rzeczywistym. I nie da się ukryć, oddziałują na nas i to bardzo. A my, ludzie sprzedaży, widząc te zmiany, reagujemy, ulepszając lub wręcz rewolucjonizując nasze modele sprzedażowe.